آبنبات بجنورد دیر زمانيست كه با طعم دلپسندش بر بساط چاي خانواده ها راه يافته و با شناساندن خود در شهرهاي دور و نزديك و حتي آنسوي مرزها به هر شيوه كام ها را شيرين و طرفداراني پر و پا قرص پيدا كرده است.امروز غالب بجنوردي ها هنگامي كه قصد مسافرت و ديدار دوستان و عزيزان ساكن در شهرهاي ديگر را دارند شهر خود را ترك نمي كنند مگر انكه همچون گذشته ها به رسم سوغات، بسته اي چند آبنبات آنهم از نوع سفارشي همراه خود داشته باشند افزون بر اين مسافراني كه به بجنورد مي آيند يا در سر راه زيارت امام رضا( ع) از اين شهر مي گذرند نيز با ره آوردي از آبنبات ،بجنورد را پشت سر مي گذارند.
نظر به اينكه سابقه آبنبات سازي و اهميت آن در اقتصاد شهرستان و از آنجا كه فرآورده هاي آبنبات سازي بجنورد شهرت و آوازه خاصي را دارا مي باشند و از جمله محصولاتي اند كه با استقبال مصرف كنندگان زيادي در بيرون از حومه شهرستان و استان رو برو شده اند.
تاريخچه آبنبات بجنورد
پيشينه دور سماور – مردم بجنورد نيز همچون ديگر ايرانيان از ديرباز با خواص گياهان آشنا بوده و از دم كرده و جوشانده آنها نوشيدني هاي دارويي تهيه مي كرده اند. اما تا پيش از 1258 شمسي بجنوردي ها از چاي و قند و آبنبات و نشستن پاي سماور و آداب چاي نوشي هيچ نمي دانستند. تا اينكه در همين ايام براي اولين بار توسط يكي از خويشان سردار مفخم بجنوردي دو سماور از روسيه به اين شهر آورده شد. و ديري نگذشت كه اين پديده جديد مورد استقبال اعيان و اشراف واقع گرديد با ورود انواع سماور آتشي و قوري و وسايل مربوطه از عشق آباد و روسيه نوشيدن چاي با قند رواج گرفت. در ابتدا چاي به عنوان يك نوشيدني مقوي تصور مي شد و به صورت هفتگي با چند روز در ميان به مصرف مي رسيد با گسترش مصرف قند و چاي بعلت گران بودن نرخ قند در شهر و به ويژه مناطق تركمن نشين بجاي قند توت خشك كشمش و حتي كشته زردآلو همراه چاي استفاده مي شد كه اين رسم تاكنون نيز پايدار مانده است .
پيشينه مام پزه
در عصر قاجار مردم بجنورد نيز همانند ديگر شهرهاي مرزي شمال خراسان درازاي صدور محصولات كشاورزي از عشق آبادي انواع كالاها از جمله سماور – چاي و قند كلوخه اي و شكر وارد مي كردند.
در دوره محمد عليشاه قاجار – حدود سال 1284 شمسي نوعي قند به نام مام پزه ( از عشق آباد به بجنورد) وارد شد كه مورد پسند عموم قرار گرفت ديري نپائيد كه چند تني از اهالي بجنورد با آوردن استادكار از عشق آباد چگونگي تهيه مام پزه را كه در حقيقت آبنبات اوليه بود را آموختند و بدين سان نخستين كارگاه هاي محلي ساخت مام پزه در اين شهر و سر حدات آن تاسيس شد.